آرتروز یا آرتریت مفاصل یکی از بیماری های شایع سیستم حرکتی بدن است که باعث التهاب در مفاصل می شود و می تواند درد، تورم، خشکی و کاهش دامنه حرکت را به همراه داشته باشد. این بیماری انواع مختلفی دارد که شایع ترین آن ها آرتروز یا استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید هستند. آرتروز معمولاً به دلیل ساییدگی مفاصل در اثر افزایش سن ایجاد می شود، در حالی که آرتریت روماتوئید نوعی بیماری خودایمنی است که بدن به بافت های مفصلی خود حمله می کند.
آرتریت می تواند یک یا چند مفصل را درگیر کند و شدت آن از خفیف تا شدید متغیر است. در موارد شدید، آرتریت ممکن است باعث نا توانی و اختلال در انجام فعالیت های روزمره شود.
عوامل خطر شامل سن بالا، سابقه خانوادگی، چاقی، صدمات قبلی مفصل و سبک زندگی کم تحرک هستند. تشخیص زود هنگام و درمان مناسب نقش مهمی در کنترل بیماری دارد.
آرتروز زودرس و روش های درمان آن
علائم اولیه آرتریت چیست ؟
علائم اولیه بیماری آرتروز یا آرتریت معمولاً به آرامی ظاهر می شوند و ممکن است در ابتدا خفیف باشند اما به مرور زمان شدت یابند. درد مفصل یکی از شایع ترین نشانه ها است که ممکن است در هنگام حرکت یا حتی در حالت استراحت احساس شود. التهاب و تورم در ناحیه مفصل نیز از علائم اولیه است که با حساسیت به لمس همراه می شود. خشکی مفصل به ویژه در ساعات اولیه صبح یا بعد از یک دوره بی تحرکی نیز نشانه ای رایج است.
کاهش دامنه حرکتی و سختی در انجام حرکات ساده می تواند به تدریج بروز کند. در برخی موارد، احساس گرما یا قرمزی در ناحیه مفصل دیده می شود. صدای تق‌تق یا ساییدگی مفصل هنگام حرکت نیز ممکن است مشاهده شود.
اگر این علائم به طور مداوم وجود داشته باشند، لازم است با پزشک مشورت شود.
دلایل ایجاد آرتریت مفاصل چیست ؟
دلایل ایجاد آرتریت مفاصل متنوع هستند و به نوع آرتریت بستگی دارند اما برخی عوامل عمومی در بروز آن نقش دارند. افزایش سن یکی از مهم ترین عوامل است زیرا با بالا رفتن سن، بافت های مفصلی دچار فرسایش می شوند. عوامل ژنتیکی نیز نقش مهمی در ابتلا به برخی انواع آرتریت مانند آرتریت روماتوئید دارند. اضافه وزن و چاقی با افزایش فشار بر مفاصل به ویژه مفاصل زانو و لگن می توانند زمینه ساز آرتریت شوند.
آسیب دیدگی های قدیمی مفصل که به درستی درمان نشده اند نیز ممکن است در آینده باعث بروز آرتروز شوند. عفونت ها و بیماری های خودایمنی نیز از جمله دلایل مهم در ایجاد برخی انواع آرتریت هستند. سبک زندگی کم تحرک، تغذیه نامناسب و استرس مزمن نیز می توانند احتمال ابتلا را افزایش دهند. ترکیب چند عامل در بسیاری از بیماران دیده می شود که باعث پیچیده تر شدن روند تشخیص و درمان می گردد.
انواع آرتریت مفاصل شامل
آرتریت مفاصل انواع مختلفی دارد که هر کدام ویژگی ها و علل خاص خود را دارند.
یکی از شایع ترین انواع آن آرتروز یا استئوآرتریت است که به دلیل تخریب تدریجی غضروف مفاصل در اثر افزایش سن یا فشار زیاد ایجاد می شود. نوع دیگر آرتریت روماتوئید است که یک بیماری خودایمنی محسوب می شود و در آن سیستم ایمنی به بافت مفاصل حمله می کند.
نقرس نیز نوعی آرتریت است که در اثر تجمع اسید اوریک در مفاصل به ویژه مفصل شست پا ایجاد می شود و با درد ناگهانی و شدید همراه است. آرتریت پسوریاتیک در افرادی که به بیماری پوستی پسوریازیس مبتلا هستند دیده می شود و می تواند مفاصل مختلف را درگیر کند.
اسپوندیلیت آنکیلوزان نوعی آرتریت مزمن است که بیشتر ستون فقرات و مفاصل لگن را درگیر می کند و ممکن است باعث خشکی و جوش خوردن مهره ها شود.
آرتریت عفونی یا سپتیک به دلیل ورود عفونت به داخل مفصل رخ می دهد و نیاز به درمان فوری دارد. آرتریت واکنشی نیز معمولاً پس از عفونت های گوارشی یا ادراری رخ می دهد. هر کدام از این انواع نیاز به تشخیص دقیق و درمان مناسب دارند تا از آسیب های جدی به مفاصل جلوگیری شود.
عوارض آرتریت برای مفاصل چیست؟
آرتریت در صورت عدم درمان به موقع می تواند باعث بروز عوارض جدی برای مفاصل شود. یکی از مهم ترین عوارض آن آسیب دائمی به غضروف و استخوان مفصل است که منجر به کاهش عملکرد و حرکت مفصل می شود.
این بیماری ممکن است باعث تغییر شکل مفصل و نا توانی در انجام فعالیت های روزمره گردد. در برخی موارد، التهاب مداوم می تواند به بافت های اطراف مفصل از جمله رباط ها و عضلات نیز آسیب وارد کند. همچنین درد مزمن ناشی از آرتریت می تواند کیفیت زندگی فرد را به طور جدی تحت تأثیر قرار دهد. در نوع روماتوئید، احتمال درگیری سایر اندام ها مانند قلب، ریه و چشم نیز وجود دارد.
چگونه می توان از مفاصل در برابر آرتریت محافظت کرد؟
برای محافظت از مفاصل در برابر آرتریت باید سبک زندگی سالم و فعال را در پیش گرفت. داشتن رژیم غذایی متعادل و سرشار از مواد ضدالتهاب مانند ماهی های چرب، سبزیجات تازه، میوه ها و مغزها می تواند به کاهش التهاب کمک کند. حفظ وزن مناسب از فشار اضافی بر مفاصل به ویژه مفاصل زانو و لگن جلوگیری می کند.
انجام منظم ورزش های سبک مانند پیاده روی، شنا یا یوگا موجب تقویت عضلات اطراف مفصل و افزایش انعطاف پذیری می شود. اجتناب از فعالیت های شدید و تکراری که به مفاصل آسیب می زنند نیز اهمیت دارد.
ترک سیگار و کاهش مصرف الکل نیز در جلوگیری از التهاب مؤثر است. استفاده از کفش های مناسب، وضعیت صحیح بدن هنگام نشستن یا بلند شدن و استراحت کافی نیز در کاهش فشار بر مفاصل نقش دارد. در صورت سابقه خانوادگی آرتریت، انجام چکاپ منظم برای تشخیص زود هنگام توصیه می شود. همچنین استفاده از مکمل هایی مانند اُمگا ۳ یا گلوکزامین با مشورت پزشک می تواند مفید باشد.
پزشک متخصص درمان آرتریت مفصل ها
اگر از درد های مزمن مفاصل، آرتریت روماتوئید، آرتروز، التهاب های عضلانی یا بیماری های خودایمنی رنج می برید، وقت آن رسیده است که مسیر درمان را با دستانی مطمئن آغاز کنید.
دکتر سارا جعفری، متخصص روماتولوژی در تبریز و عضو انجمن روماتولوژی ایران، با سال ها تجربه در تشخیص و درمان دقیق بیماری های سیستم حرکتی و خودایمنی، خدماتی علمی، به روز و مبتنی بر جدید ترین پروتکل های پزشکی جهانی ارائه می دهد.
تشخیص دقیق و سریع با بهره گیری از روش های نوین
برنامه درمانی شخصی سازی شده برای هر بیمار
پیگیری مداوم وضعیت بیماران با رویکرد انسانی و حرفه‌ای
نوبت دهی و ویزیت: نوبت دهی فوق تخصص روماتولوژی
تلفن نوبت دهی : ۰۴۱۳۳۲۷۳۲۶۳
و همچنین : ویزیت اینترنتی متخصص روماتولوژی
){kind=link}
بدون دیدگاه