روماتیسم قلبی یکی از بیماری های مزمن و التهابی قلب است که به دنبال عارضه تب روماتیسمی ایجاد می شود. تب روماتیسمی معمولا پس از یک عفونت گلو یا حلق ناشی از باکتری استرپتوکوک گروه A رخ می دهد. اگر این عفونت به موقع تشخیص داده نشود یا درمان مناسب آنتی بیوتیکی دریافت نشود، می تواند به التهاب گسترده در بدن منجر گردد.
یکی از اندام هایی که بیشترین آسیب را در این شرایط می بیند قلب است. در چنین حالتی التهاب دریچه های قلب رخ می دهد و به تدریج تغییر شکل و تنگی دریچه ها ایجاد می شود که به آن روماتیسم قلبی گفته می شود.
روماتیسم قلبی بیماری جدی است که به دنبال عفونت استرپتوکوکی درمان نشده ایجاد می شود و باعث آسیب دریچه های قلب می گردد. علت اصلی آن واکنش غیر طبیعی سیستم ایمنی به عفونت می باشد.
پیشگیری با درمان به موقع گلودرد چرکی و پیگیری منظم پزشکی نقش کلیدی در کاهش عوارض دارد. آگاهی و توجه به علائم بیماری می تواند از پیشرفت آن جلوگیری کند و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد.
مطالعه: روماتیسم چشمی چیست؟
علت بیماری روماتیسم قلبی
علت اصلی روماتیسم قلبی پاسخ غیر طبیعی سیستم ایمنی بدن به عفونت باکتریایی استرپتوکوک می باشد. وقتی فردی دچار گلودرد چرکی یا التهاب لوزه ناشی از این باکتری شود، بدن آنتی بادی هایی برای مقابله با آن تولید می کند. اما در برخی افراد این آنتی بادی ها به اشتباه به بافت های بدن از جمله دریچه های قلب حمله می کنند. این حمله منجر به التهاب، آسیب و ضخیم شدن دریچه ها می شود.
عوامل مستعد کننده بیماری عبارتند از:
- ابتلای مکرر به عفونت های گلو و لوزه
- عدم درمان مناسب عفونت استرپتوکوکی
- شرایط زندگی با تراکم جمعیتی بالا
- دسترسی محدود به خدمات پزشکی و آنتی بیوتیک
- سابقه خانوادگی ابتلا به تب روماتیسمی
علائم روماتیسم قلبی
علائم بیماری روماتیسم قلبی بسته به شدت آسیب دریچه ها متفاوت است. برخی بیماران ممکن است سال ها بدون علامت باشند و تنها در مراحل پیشرفته متوجه بیماری شوند. علائم شایع شامل موارد زیر است:
- تنگی نفس به خصوص هنگام فعالیت یا خوابیدن
- احساس خستگی و ضعف عمومی
- تپش قلب یا ضربان نامنظم قلب
- درد قفسه سینه
- تورم پاها، قوزک یا شکم به دلیل نارسایی قلبی
- غش یا سرگیجه در موارد شدید

عوارض روماتیسم قلبی
اگر بیماری درمان نشود می تواند به عوارض جدی منجر گردد از جمله:
- نارسایی قلبی به علت عملکرد نامناسب دریچه ها
- سکته مغزی به دلیل تشکیل لخته خون در قلب
- عفونت دریچه های قلب یا اندوکاردیت عفونی
- اختلال ریتم قلب مانند فیبریلاسیون دهلیزی
روش های تشخیص روماتیسم قلبی
تشخیص به موقع روماتیسم قلبی اهمیت زیادی دارد زیرا مانع پیشرفت آسیب های قلبی می شود. پزشکان برای تشخیص از ترکیبی از شرح حال، معاینه بالینی و آزمایش های تخصصی استفاده می کنند.
مهم ترین روش های تشخیص عبارتند از:
- معاینه بالینی
پزشک با استفاده از گوشی پزشکی صدای غیر طبیعی قلب مانند سوفل را بررسی می کند که می تواند نشان دهنده آسیب دریچه ها باشد. - اکوکاردیوگرافی
این روش با استفاده از امواج صوتی تصاویری از قلب ایجاد می کند و وضعیت دریچه ها، میزان نارسایی یا تنگی آنها را نشان می دهد. اکوکاردیوگرافی دقیق ترین روش برای تشخیص روماتیسم قلبی است. - نوار قلب یا الکتروکاردیوگرام
این تست فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می کند و اختلال ریتم قلب یا نشانه های بزرگ شدن حفره های قلب را مشخص می سازد. - عکس قفسه سینه
با این روش می توان اندازه قلب و وضعیت ریه ها را بررسی کرد. بزرگ شدن قلب یا تجمع مایع در ریه ها نشانه نارسایی قلبی است. - آزمایش خون
برای بررسی عفونت استرپتوکوکی و علائم التهاب از آزمایش خون استفاده می شود. سطح بالای آنتی بادی ضد استرپتوکوک نشانه عفونت اخیر است.
درمان روماتیسم قلبی
درمان بیماری روماتیسم قلبی شامل کنترل عفونت، جلوگیری از آسیب بیشتر به دریچه ها و مدیریت عوارض می باشد. روش های درمانی به شدت بیماری بستگی دارد.
- آنتی بیوتیک ها
برای از بین بردن باکتری استرپتوکوک و جلوگیری از عفونت های بعدی آنتی بیوتیک تجویز می شود. گاهی نیاز است بیماران برای مدت طولانی یا حتی مادام العمر پنی سیلین تزریقی دریافت کنند. - داروهای ضد التهاب
برای کاهش التهاب ناشی از تب روماتیسمی داروهای ضد التهاب مانند آسپرین یا کورتیکواستروئیدها استفاده می شوند. - داروهای قلبی
بیماران ممکن است نیاز به داروهای کاهنده فشار خون، داروهای کنترل ریتم قلب یا داروهای ادرار آور برای کاهش ورم داشته باشند. - جراحی دریچه قلب
در موارد پیشرفته که دریچه ها شدیدا تنگ یا خراب شده اند، جراحی تعویض یا ترمیم دریچه قلب ضروری است. این عمل می تواند به صورت جراحی باز یا روش های کم تهاجمی مانند بالون والووتومی انجام شود.
آیا روماتیسم قلبی خطرناک و کشنده است؟
روماتیسم قلبی میتواند بیماری خطرناک و در برخی شرایط کشنده باشد، به ویژه اگر به موقع تشخیص داده نشده و درمان نشود. این باعث نارسایی قلبی، اختلال ریتم قلب، عفونت دریچهها یا اندوکاردیت، سکته قلبی و حتی مرگ ناگهانی میشود.
با این حال، اگر روماتیسم قلبی به موقع شناسایی شود و درمان مناسب شامل داروهای ضد التهاب، کنترل عفونت، پیگیری منظم و در صورت نیاز جراحی دریچه قلب انجام گردد، بسیاری از عوارض جدی قابل پیشگیری هستند و بیماران می توانند زندگی طولانی و سالمی داشته باشند.
پیشگیری از روماتیسم قلبی
بهترین راه پیشگیری از این بیماری درمان به موقع عفونت های گلو و لوزه است. هر فردی که دچار گلودرد چرکی می شود باید سریعا به پزشک مراجعه کرده و در صورت نیاز آنتی بیوتیک مصرف کند. همچنین رعایت بهداشت فردی، بهبود شرایط زندگی و تغذیه مناسب می تواند در کاهش بروز بیماری موثر باشد.
نقش پیگیری منظم در کنترل بیماری
افراد مبتلا به روماتیسم قلبی باید به طور منظم تحت نظر متخصص قلب باشند. انجام اکوکاردیوگرافی دوره ای، مصرف دقیق داروها و توجه به علائم هشدار دهنده بسیار اهمیت دارد. هرگونه تنگی نفس جدید، ورم پاها یا درد قفسه سینه باید سریعا به پزشک گزارش شود.
متخصص درمان روماتیسم قلبی در تبریز
دکتر سارا جعفری فوق تخصص روماتولوژی در تبریز، با تجربه و دانش بالا خدمات کامل تشخیصی و درمانی برای بیماران ارائه می دهند.
استفاده از روش های نوین تشخیصی، انجام آزمایش های تخصصی و بررسی وضعیت قلب از اقدامات کلیدی ایشان است.
تجویز داروهای کنترل التهاب، مدیریت عفونت و پیگیری منظم بیماران بخشی از خدمات تخصصی دکتر جعفری می باشد.
مراجعه به دکتر سارا جعفری، گزینه ای مطمئن برای درمان روماتیسم قلبی و حفظ سلامت قلب در محیطی تخصصی و ایمن است.
نوبت دهی و ویزیت: نوبت دهی فوق تخصص روماتولوژی
تلفن نوبت دهی : ۰۴۱۳۳۲۷۳۲۶۳
و همچنین : ویزیت اینترنتی متخصص روماتولوژی
بدون دیدگاه