بیماری پاژه استخوان (Paget’s disease of bone) نوعی اختلال مزمن در فرآیند بازسازی استخوان است که باعث می‌شود استخوان ها به شکل غیر طبیعی، بزرگ‌تر، نرم‌تر و شکننده‌تر شوند. این بیماری زمانی رخ می‌دهد که چرخه‌ی طبیعی تخریب و ساخت مجدد استخوان دچار اختلال می‌شود و سلول‌های استخوان‌ساز بیش از حد فعالیت می‌کنند.
در حالت طبیعی، بدن انسان استخوان‌های قدیمی را تخریب کرده و استخوان‌های جدید و سالم می‌سازد. اما در بیماری پاژه، این روند دچار بی‌نظمی می‌شود و نتیجه آن تغییر شکل استخوان و آسیب به ساختار آن است.
این بیماری بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال مشاهده می‌شود و معمولاً استخوان لگن، ستون فقرات، جمجمه، استخوان ران و استخوان ساق پا را درگیر می‌کند.
مطالعه: علت پوکی استخوان زودرس در زنان
علائم بیماری پاژه استخوان
بسیاری از بیماران تا مدت‌ها هیچ علائمی ندارند، اما به مرور زمان و با پیشرفت بیماری، علائم متعددی بروز پیدا می‌کند. شایع‌ترین علائم پاژه استخوان عبارتند از:
- درد استخوان که ممکن است مداوم یا مزمن باشد و اغلب در ناحیه درگیر احساس شود.
- بدشکلی استخوان در پاها یا ستون فقرات که ممکن است منجر به خمیدگی یا تغییر فرم آن شود.
- شکستگی‌های مکرر یا بدون دلیل واضح، به‌ویژه در استخوان‌هایی که تحت فشار هستند.
- کاهش شنوایی یا سردرد در صورتی که استخوان جمجمه درگیر باشد.
- احساس گرما روی استخوان درگیر به دلیل افزایش جریان خون در ناحیه.
- محدودیت حرکتی یا احساس سفتی در مفاصل در صورت درگیری استخوان‌های نزدیک مفاصل.
توجه داشته باشید که درد استخوانی ممکن است با درد مفاصل یا عضلات اشتباه گرفته شود؛ از این رو مراجعه به پزشک متخصص روماتولوژی برای تشخیص دقیق ضروری است.
علت بیماری پاژه استخوان
علت دقیق این بیماری هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما عوامل زیر در بروز آن نقش دارند:
- ژنتیک و سابقه خانوادگی: حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد بیماران سابقه ابتلا در اعضای خانواده دارند.
- عوامل ویروسی: برخی پژوهش‌ها ویروس‌هایی مانند ویروس سرخک را در بروز بیماری مؤثر می‌دانند.
- افزایش سن: شیوع بیماری با افزایش سن افزایش می‌یابد و اغلب در افراد بالای ۵۰ سال دیده می‌شود.
- جنسیت و نژاد: مردان نسبت به زنان بیشتر در معرض ابتلا هستند. همچنین این بیماری در نژاد قفقازی بیشتر از سایر گروه‌ها گزارش شده است.
روش‌های تشخیص بیماری پاژه استخوان
تشخیص زودهنگام این بیماری نقش مهمی در کنترل علائم و پیشگیری از عوارض دارد. روش‌های تشخیصی شامل موارد زیر است:
1. معاینه فیزیکی
پزشک با بررسی علائمی مانند درد، انحراف یا تورم استخوانی، احتمال وجود بیماری را ارزیابی می‌کند.
2. آزمایش خون
سطح آنزیم آلکالین فسفاتاز (ALP) در این بیماران معمولاً بالا می‌رود. افزایش ALP نشانه‌ی فعالیت زیاد سلول‌های استخوان‌ساز است.
3. رادیوگرافی (X-ray)
تصاویر رادیولوژی تغییرات واضح در ساختار استخوان‌ها مانند افزایش ضخامت، کلفتی و تغییر شکل استخوان را نشان می‌دهند.
4. اسکن استخوان (Bone Scan)
با استفاده از مواد رادیواکتیو، نواحی پر فعالیت در استخوان‌ها شناسایی می‌شود که به تشخیص محل دقیق درگیری کمک می‌کند.
جدول مقایسه‌ای علائم، علت‌ها، روش‌های تشخیص و درمان بیماری پاژه استخوان
| موضوع | توضیحات قابل درک برای عموم |
|---|---|
| علائم شایع | درد استخوان، بدشکلی استخوان، شکستگی‌های مکرر، کاهش شنوایی، گرمای موضعی، محدودیت حرکتی |
| سن شیوع | بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال دیده می‌شود |
| استخوان‌های درگیر شایع | لگن، ستون فقرات، جمجمه، استخوان ران و ساق پا |
| علت اصلی | اختلال در بازسازی طبیعی استخوان – احتمالاً عوامل ژنتیکی و ویروسی |
| عوامل خطر | سابقه خانوادگی، مرد بودن، نژاد قفقازی، افزایش سن |
| آزمایش خون | افزایش سطح آنزیم آلکالین فسفاتاز (ALP) |
| تصویربرداری | رادیوگرافی و اسکن استخوان برای مشاهده ضخامت و تغییر شکل استخوان |
| داروهای اصلی درمان | بیس‌فسفونات‌ها مانند آلندرونات و زولدرونیک اسید |
| درمان مکمل | کلسیم و ویتامین D، تزریق کلسیتونین، فیزیوتراپی |
| مراقبت تخصصی مورد نیاز | مراجعه به متخصص روماتولوژی برای تشخیص دقیق و تنظیم درمان |
| عوارض در صورت عدم درمان | شکستگی، بدشکلی شدید، ناتوانی حرکتی، اختلال شنوایی، فشار قلبی |
درمان بیماری پاژه توسط متخصص روماتولوژی
متخصص روماتولوژی نقش مهمی در درمان این بیماری دارد. درمان معمولاً شامل موارد زیر است:
1. داروهای بیس فسفونات
این داروها اصلی‌ترین گزینه درمانی هستند که باعث کاهش فعالیت سلول‌های تخریب‌کننده استخوان می‌شوند. داروهایی مانند آلندرونات، ریزدرونات و زولدرونیک اسید در درمان استفاده می‌شوند.
2. تزریق کلسیتونین
در بیمارانی که نمی‌توانند بیس‌فسفونات مصرف کنند، هورمون کلسیتونین به صورت تزریقی استفاده می‌شود. این دارو درد استخوان را کاهش می‌دهد و روند بازسازی استخوان را متعادل می‌سازد.
3. مصرف مکمل ها
مصرف کلسیم و ویتامین D برای تقویت استخوان‌ها ضروری است. این مواد به بهبود ساختار استخوانی و جلوگیری از شکستگی کمک می‌کنند.
4. فیزیوتراپی
برای بهبود تحرک، کاهش درد و اصلاح اختلالات وضعیتی، فیزیوتراپی منظم توسط کارشناس توانبخشی تجویز می‌شود.
5. جراحی در موارد خاص
اگر بیمار دچار شکستگی‌های مکرر، بیماری آرتروز شدید یا فشردگی اعصاب شود، ممکن است جراحی‌هایی مانند تعویض مفصل یا اصلاح شکل استخوان توصیه شود.
عوارض عدم درمان پاژه
عدم درمان به‌موقع می‌تواند منجر به بروز مشکلات جدی زیر شود:
- شکستگی های مکرر
- ناتوانی حرکتی یا فلج موضعی به‌ویژه در ستون فقرات
- اختلال شنوایی دائمی در صورت درگیری جمجمه
- نارسایی قلبی به دلیل افزایش جریان خون در استخوان‌ها
- تحلیل رفتن عملکرد مفاصل به‌خاطر تغییر شکل استخوان‌ها
بیماری پاژه استخوان با اینکه ممکن است تا مدت ها بی علامت باشد، در صورت عدم تشخیص و درمان می‌تواند مشکلات جبران ناپذیری ایجاد کند. تشخیص دقیق توسط متخصص روماتولوژی و شروع درمان دارویی، تغذیه مناسب، فیزیوتراپی و در موارد خاص جراحی، نقش مهمی در کنترل بیماری و پیشگیری از عوارض بلندمدت دارد.
در صورتی که علائمی مانند درد استخوانی مزمن، بدشکلی استخوان‌ها یا کاهش شنوایی دارید، بهتر است در اولین فرصت با یک روماتولوژیست باتجربه مشاوره نمایید تا بررسی‌های لازم انجام شود.
متخصص درمان بیماری پاژه و پوکی استخوان در تبریز
یکی از بهترین گزینه‌ها برای تشخیص و درمان بیماری پاژه و پوکی استخوان در تبریز، ، دکتر سارا جعفری است. ایشان فوق تخصص روماتولوژی و دارای تجربه بالینی در درمان بیماری‌های استخوان، مفاصل و اختلالات متابولیکی استخوان مانند پاژه استخوان و استئوپروز (پوکی استخوان) هستند.
با بهره‌گیری از دانش تخصصی روز دنیا و رویکرد علمی، دکتر جعفری با استفاده از روش‌های دقیق تشخیصی مانند آزمایش‌های تخصصی، اسکن استخوان و آزمایش سطح آلکالین فسفاتاز، به بررسی وضعیت استخوانی بیماران می‌پردازد.
اگر دچار علائمی مانند درد استخوان، شکستگی های مکرر یا کاهش قد هستید، مراجعه به مطب دکتر سارا جعفری می‌تواند گام مؤثری در پیشگیری از عوارض این بیماری‌ها باشد. ایشان یکی از شناخته‌شده‌ترین و معتبرترین متخصصان روماتولوژی در تبریز هستند.
نوبت دهی و ویزیت: نوبت دهی فوق تخصص روماتولوژی
تلفن نوبت دهی : ۰۴۱۳۳۲۷۳۲۶۳
و همچنین : ویزیت اینترنتی متخصص روماتولوژی
بدون دیدگاه