سندرم میلر فیشر علت و تشخیص و درمان بیماری

سندرم میلر فیشر یکی از بیماری های نادر سیستم عصبی است که به عنوان یک زیرگروه از سندرم گیلن باره شناخته می شود. این نوع سندروم معمولا به صورت حاد ظاهر شده و علائم اصلی آن شامل ضعف حرکتی در چشم ها، عدم تعادل حرکتی یا آتاکسی و کاهش یا از بین رفتن رفلکس های تاندونی عمیق است. بسیاری از بیماران در ابتدا تصور می کنند دچار مشکلات چشمی یا سرگیجه ساده شده اند اما با پیشرفت علائم نیاز به مراجعه فوری به متخصص مغز و اعصاب و انجام آزمایش های دقیق دارند. شناخت علت، روش های تشخیص، درمان های موجود و همچنین تفاوت های آن با گیلن باره می تواند در بهبود روند درمان بیماران نقش مهمی ایفا کند.

این بیماری با سه علامت شاخص شامل فلج حرکات چشم، آتاکسی و فقدان رفلکس ها شناخته می شود. تشخیص دقیق نیازمند معاینه تخصصی، آزمایش آنتی بادی GQ1b و بررسی مایع نخاعی است.

درمان های موثر شامل تزریق IVIG و پلاسمافرز می باشد و اکثر بیماران طی چند ماه بهبود می یابند. تفاوت اصلی میلر فیشر با گیلن باره در الگوی علائم و محل درگیری اعصاب است. آگاهی بیماران و مراجعه به موقع به پزشک متخصص می تواند نقش مهمی در پیشگیری از عوارض جدی و بازگشت سریع به زندگی عادی ایفا کند.

آشنایی با روماتیسم قلبی و روش تشخیص بیماری

علت سندرم میلر فیشر

علت اصلی سندرم میلر فیشر یک واکنش غیر طبیعی سیستم ایمنی بدن است. پس از ابتلا به عفونت های ویروسی یا باکتریایی، سیستم ایمنی برای مقابله با عوامل بیماری زا شروع به تولید آنتی بادی می کند. در برخی افراد این آنتی بادی ها به اشتباه به اعصاب محیطی بدن حمله کرده و باعث التهاب و آسیب در پوشش میلین اعصاب می شوند.

این روند مشابه بیماری گیلن باره است اما الگوی حمله در میلر فیشر بیشتر بر روی اعصاب کنترل کننده حرکات چشم و تعادل اثر می گذارد. شایع ترین عوامل محرک شامل عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی، آنفولانزا و برخی عفونت های گوارشی هستند. به طور خاص وجود آنتی بادی ضد GQ1b در خون بیماران یک نشانگر اختصاصی این سندرم محسوب می شود.

علائم سندرم میلر فیشر

مهم ترین علائم بالینی این سندرم سه گانه معروفی است که شامل افتالموپلژی یا فلج حرکات چشم، آتاکسی یا اختلال در تعادل و هماهنگی حرکات و آرفلکسی یا از بین رفتن رفلکس ها می باشد. بیماران ممکن است دچار دوبینی، تاری دید، سرگیجه، عدم توانایی در راه رفتن صحیح و حتی افتادگی پلک شوند. برخی بیماران احساس گزگز یا بی حسی در اندام ها را نیز گزارش می کنند. شدت علائم می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و در موارد نادر به ضعف در عضلات تنفسی منجر شود.

روش های تشخیص سندرم میلر فیشر

تشخیص این بیماری بر اساس معاینه بالینی دقیق، شرح حال بیمار و آزمایش های تکمیلی انجام می شود. متخصص مغز و اعصاب ابتدا به دنبال سه علامت اصلی یعنی اختلال حرکات چشم، آتاکسی و فقدان رفلکس ها خواهد بود. سپس برای تایید تشخیص از روش های پاراکلینیکی استفاده می شود.

آزمایش خون: بررسی وجود آنتی بادی ضد GQ1b به عنوان شاخص مهم بیماری.
الکترومیوگرافی و هدایت عصبی: نشان دهنده کاهش سرعت هدایت عصبی به علت آسیب میلین.
نمونه گیری مایع مغزی نخاعی یا LP: افزایش سطح پروتئین در مایع نخاعی بدون افزایش سلول ها که به عنوان الگویی مشخص شناخته می شود.
تصویربرداری MRI: برای رد سایر علل عصبی و بررسی ساختار مغز و اعصاب جمجمه ای.

برخی علائم این سندرم شباهت زیادی به بیماریهای دیگر دارند و همین موضوع پزشکان را در روند تشخیص دچار چالش می‌کند.

درمان سندرم میلر فیشر

خوشبختانه با وجود اینکه این بیماری نادر و نگران کننده به نظر می رسد، بیشتر بیماران با درمان های موجود بهبود پیدا می کنند. درمان اصلی بر پایه کنترل سیستم ایمنی و جلوگیری از پیشرفت آسیب عصبی است.

پلاسمافرز یا تعویض پلاسما: در این روش خون بیمار از بدن خارج شده و پلاسما حاوی آنتی بادی های آسیب رسان جدا و حذف می شود.
تزریق ایمونوگلوبولین داخل وریدی یا IVIG: تزریق آنتی بادی های آماده برای خنثی کردن اثرات آنتی بادی های مضر.
فیزیوتراپی و توانبخشی: برای بازگرداندن قدرت عضلانی، بهبود تعادل و جلوگیری از عوارض طولانی مدت.
مراقبت حمایتی: در موارد شدید نیاز به مراقبت های ویژه تنفسی و تغذیه ای وجود دارد.

بیشتر بیماران طی چند هفته تا چند ماه بهبودی قابل توجهی را تجربه می کنند و احتمال عود مجدد بیماری بسیار پایین است.

تفاوت سندرم میلر فیشر با گیلن باره

هرچند میلر فیشر به عنوان زیرگروه گیلن باره شناخته می شود اما تفاوت های مهمی میان آن ها وجود دارد.

محل درگیری اعصاب: در گیلن باره بیشتر اعصاب حرکتی اندام ها درگیر شده و باعث ضعف پیشرونده دست ها و پاها می شود اما در میلر فیشر اعصاب چشم و تعادل بیشتر تحت تاثیر قرار می گیرند.
الگوی علائم: گیلن باره با ضعف صعودی از اندام های تحتانی شروع می شود در حالی که میلر فیشر با دوبینی، افتالموپلژی و آتاکسی آغاز می گردد.
مارکرهای سرمی: وجود آنتی بادی GQ1b بیشتر در میلر فیشر دیده می شود و به عنوان شاخص افتراقی مهم مطرح است.
پیش آگهی: هر دو بیماری در صورت درمان مناسب قابل بهبود هستند اما در گیلن باره احتمال درگیری تنفسی و نیاز به ونتیلاتور بیشتر است.
شیوع: گیلن باره بسیار شایع تر از میلر فیشر است و آمار بروز میلر فیشر تنها درصد کمی از کل بیماران گیلن باره را تشکیل می دهد.

پزشک متخصص درمان سندرم میلر فیشر

دکتر سارا جعفری فوق تخصص روماتولوژی در تبریز یکی از پزشکان برجسته در زمینه تشخیص و درمان بیماری های خودایمنی و نادر عصبی به شمار می رود. سندرم میلر فیشر که نوعی اختلال نادر مرتبط با سیستم ایمنی و اعصاب محیطی است، نیازمند بررسی های دقیق بالینی و پاراکلینیکی توسط پزشک متخصص می باشد.

دکتر سارا جعفری با تجربه گسترده در مدیریت بیماری‌های پیچیده خودایمنی، روند تشخیص و افتراق سندرم میلر فیشر از اختلالات مشابهی مانند سندرم گیلن باره را ساده‌تر می‌سازد. بیماران مبتلا به میلر فیشر معمولا با علائمی همچون ضعف حرکات چشم، مشکلات تعادلی و از بین رفتن رفلکس ها مراجعه می کنند که در کلینیک ایشان مورد بررسی جامع قرار می گیرد.

استفاده از روش های نوین درمانی از جمله تجویز ایمونوگلوبولین و پیگیری مستمر وضعیت بیمار، از رویکردهای مهم درمانی دکتر جعفری است. علاوه بر درمان دارویی، توصیه های توانبخشی و فیزیوتراپی برای بهبود سریع تر بیماران ارائه می شود.