آرتریت روماتوئید (RA) یک بیماری خودایمنی مزمن است که باعث التهاب مزمن مفاصل و در نهایت تخریب غضروف و استخوان می‌شود. برخلاف استئوآرتریت که ناشی از ساییدگی طبیعی مفصل است، آرتروز روماتوئید در هر سنی ممکن است شروع شود و معمولاً به طور متقارن مفاصل را درگیر می‌کند.
در بیماران مبتلا به RA، زانو یکی از مفاصلی است که بیشتر در معرض آسیب قرار دارد. التهاب مداوم در زانو می‌تواند منجر به درد، تورم، محدودیت حرکتی و در نهایت تخریب کامل مفصل شود. در این مرحله، معمولاً تعویض مفصل زانو توصیه می‌شود. اما وجود RA به عنوان یک بیماری زمینه‌ای می‌تواند بر نتایج بلندمدت جراحی و دوام پروتز تأثیر بگذارد.
آرتروز روماتوئید می‌تواند بر کیفیت و دوام پروتز زانو تأثیرگذار باشد، اما با مدیریت صحیح دارویی، انتخاب دقیق نوع پروتز، و توانبخشی هدفمند، این تأثیر قابل کنترل است.
آگاهی بیمار از بیماری زمینه‌ای، همکاری منظم با تیم درمانی و رعایت توصیه‌های پزشکی، نقش کلیدی در موفقیت بلندمدت جراحی دارد. اگرچه بیماران RA چالش‌های خاصی در مسیر درمان دارند، اما با پیگیری مناسب، می‌توانند از مزایای تحرک بدون درد و عملکرد بهتر مفصل بهره‌مند شوند.
چالش‌های خاص بیماران RA در جراحی تعویض مفصل
بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید معمولاً شرایط متفاوت‌تری نسبت به سایر بیماران دارند. سیستم ایمنی ضعیف، مصرف داروهای سرکوب‌کننده ایمنی مانند متوترکسات یا کورتون، و درگیری چند مفصل از جمله عوامل خطر محسوب می‌شوند.
در این بیماران، احتمال بروز عفونت، کندی روند ترمیم زخم و ناپایداری عضلانی اطراف مفصل افزایش می‌یابد. همچنین تحلیل عضلات اطراف زانو و تخریب استخوان می‌تواند چالش‌های بیشتری برای قرارگیری دقیق پروتز به‌وجود آورد.
پزشک جراح باید در چنین شرایطی پروتزهای مخصوص با ثبات بیشتر را انتخاب کند تا احتمال جابجایی کاهش یابد و پایداری طولانی‌مدت تضمین شود.
دوام پروتز زانو در بیماران روماتیسمی
پروتزهای زانو در افراد سالم معمولاً بین ۱۵ تا ۲۰ سال دوام دارند. اما در بیماران مبتلا به RA، این عدد ممکن است کمی کاهش یابد. دلیل این کاهش شامل مواردی مانند ضعف استخوان، احتمال عفونت های دیررس، و تحلیل عضلانی است.
مطالعات نشان داده‌اند که اگر چه نرخ موفقیت جراحی در بیماران روماتیسمی بالا است، اما دوام پروتز در این گروه ممکن است به طور متوسط حدود ۱۲ تا ۱۵ سال باشد.
با این حال، رعایت مراقبت‌های پس از جراحی، کنترل دارویی دقیق RA، و مراجعه منظم به پزشک می‌تواند تأثیر قابل توجهی در افزایش طول عمر پروتز داشته باشد.
مدیریت دارویی پیش و پس از تعویض مفصل
بسیاری از بیماران RA از داروهایی استفاده می‌کنند که روی ایمنی بدن تأثیر می‌گذارند. داروهایی مانند متوترکسات، لفلونوماید و داروهای بیولوژیک ممکن است خطر عفونت بعد از جراحی را افزایش دهند. به همین دلیل، معمولاً پزشک متخصص روماتولوژی با جراح ارتوپد همکاری می‌کند تا داروها را قبل و بعد از جراحی تنظیم کند.
قطع داروهای بیولوژیک ۲ هفته پیش از جراحی و شروع مجدد آن‌ها پس از بهبودی زخم، یک پروتکل رایج است. از سوی دیگر، داروهایی مانند کورتون ممکن است در دوز کم ادامه یابند، اما نیاز به کنترل دقیق دارند تا از تأخیر در ترمیم زخم و ضعیف شدن استخوان جلوگیری شود.
پیشگیری از عوارض و افزایش دوام پروتز در RA
برای افزایش دوام پروتز زانو در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید، رعایت نکات زیر ضروری است:
- کنترل دقیق بیماری RA با داروهای مناسب
- حفظ وزن متعادل و پرهیز از چاقی
- پرهیز از فعالیت‌های پرفشار مانند دویدن یا پله‌نوردی مکرر
- استفاده از کفش‌های ارتوپدی برای پایداری بهتر
- معاینه دوره‌ای توسط جراح برای بررسی عملکرد پروتز
با رعایت این نکات، حتی بیماران مبتلا به RA نیز می‌توانند از مزایای بلندمدت تعویض مفصل بهره‌مند شوند و کیفیت زندگی مطلوب‌تری داشته باشند.
جدول مقایسه‌ای دوام پروتز زانو در بیماران سالم و بیماران RA
| ویژگی | بیماران غیر روماتیسمی | بیماران مبتلا به RA |
|---|---|---|
| میانگین دوام پروتز | ۱۵ تا ۲۰ سال | ۱۲ تا ۱۵ سال |
| احتمال عفونت پس از عمل | کمتر از ۱٪ | تا ۳٪ |
| نیاز به فیزیوتراپی طولانی‌تر | در حد معمول | بیشتر و مداوم |
| نوع پروتز مورد استفاده | پروتز استاندارد | پروتز پایدارتر یا با ساق بلند |
| رعایت دقیق‌تر مصرف دارو | عادی | ضروری برای کنترل ایمنی |
ضرورت مراجعه به متخصص روماتولوژی و درمان روماتیسم قبل از جراحی مفصل
مراجعه به متخصص روماتولوژی پیش از جراحی تعویض مفصل برای بیماران مبتلا به آرتروز روماتوئید بسیار حیاتی است. این بیماری ماهیت التهابی و خودایمنی دارد و در صورت کنترل‌نشدن، می‌تواند باعث افزایش ریسک عفونت، تأخیر در ترمیم زخم و کاهش دوام پروتز مفصل شود. متخصص روماتولوژی با تنظیم دقیق داروهای سرکوب‌کننده ایمنی (مانند متوترکسات یا داروهای بیولوژیک) می‌تواند شرایط بیمار را برای جراحی بهینه‌سازی کند.
تعادل دارویی پیش از عمل جراحی نه‌تنها باعث کاهش التهاب فعال مفاصل می‌شود، بلکه شانس موفقیت عمل و بهبود بلندمدت را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد. همچنین پس از جراحی، ادامه پیگیری توسط روماتولوژیست برای جلوگیری از عود التهاب و حفظ عملکرد مفصل جدید ضروری است. بنابراین، همکاری نزدیک بین جراح ارتوپد و متخصص روماتولوژی برای اطمینان از نتیجه موفق جراحی، الزامی و حیاتی است.
پزشک متخصص روماتولوژی برای درمان آرتریت زانو در تبریز
دکتر سارا جعفری، فوق تخصص روماتولوژی در تبریز و یکی از پزشکان برجسته در تبریز، در زمینه تشخیص و درمان آرتروز زانو و سایر بیماری‌های التهابی مفاصل فعالیت می‌کند. ایشان با دانش تخصصی خود در زمینه‌ی اختلالات خودایمنی، رویکردی علمی و نوین برای کنترل درد، التهاب و پیشگیری از پیشرفت بیماری ارائه می‌دهند.
بیمارانی که دچار آرتروز زانو ناشی از روماتیسم یا سایر علل هستند، می‌توانند تحت نظر دکتر جعفری، با داروهای تخصصی، فیزیوتراپی هدفمند و توصیه‌های تغذیه‌ای و حرکتی، کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند. ایشان همچنین در مدیریت داروهای بیولوژیک، کنترل عوارض دارویی و آماده‌سازی بیماران برای جراحی‌های مفصل، نقش کلیدی ایفا می‌کنند.
مطب دکتر جعفری در یکی از مراکز مجهز پزشکی تبریز قرار دارد و پذیرای بیماران از سراسر استان و حتی کشور است. برای مشاوره یا تعیین وقت، تماس با مطب ایشان توصیه می‌شود.
نوبت دهی و ویزیت: نوبت دهی فوق تخصص روماتولوژی
تلفن نوبت دهی : ۰۴۱۳۳۲۷۳۲۶۳
و همچنین : ویزیت اینترنتی متخصص روماتولوژی
بدون دیدگاه